28/4/12
24/4/12
20/4/12
Οι κλιματικοί πρόσφυγες και οι μωρές παρθένες
Του Αντώνη Λιάκου
Καθηγητή της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Στη μετανάστευση θα πρέπει να διακρίνουμε ανάμεσα στα κύματα των μεταναστών της δεκαετίας του 1990-2000 και σε εκείνα του 2000 ως σήμερα.
Στην πρώτη δεκαετία η μετανάστευση ήταν προϊόν της κατάρρευσης του κομμουνισμού. Ωστόσο το δεύτερο κύμα μετανάστευσης είναι πολύ διαφορετικό. Προέρχεται από μια ζώνη που περιλαμβάνει τη Βόρεια και την Ανατολική Αφρική και επεκτείνεται προς τη Μέση Ανατολή ως το Μπανγκλαντές. Ο όρος «μετανάστες» δεν τους καλύπτει όλους. Μεγάλο μέρος είναι πρόσφυγες που προσπαθούν απελπισμένα να φύγουν από πολέμους, εμφυλίους, ξηρασίες και λιμούς. Πρόκειται για γενικευμένη έξοδο πληθυσμών και είναι συζητήσιμο αν μπορεί να την ανακόψει οποιαδήποτε φρούρηση συνόρων.
Αλλά γιατί αυτή η έξοδος;
Παρατηρώντας στον χάρτη αυτές τις περιοχές βλέπουμε δύο πράγματα.
Πρώτον, μια ζώνη πολέμων (Λιβύη, Μέση Ανατολή, Ιράκ, Αφγανιστάν). Μερικές χώρες (Λιβύη, Εμιράτα, Ιράκ) απορροφούσαν πλεονάζον εργατικό δυναμικό από όλη την περιοχή και τα εμβάσματα επέστρεφαν για να στηρίξουν τις οικογένειες. Οι πόλεμοι δημιούργησαν πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ανέργους και εκατομμύρια χωρίς πόρους. Αν επιτεθούν και οι Ισραηλινοί στο Ιράν, μία από τις μεγαλύτερες χώρες της περιοχής, τότε η νέα Έξοδος δεν θα έχει προηγούμενο.
Βλέπουμε όμως ότι αυτή η ζώνη είναι από εκείνες που υποφέρουν περισσότερο από τις συνέπειες των κλιματικών αλλαγών. Δεν λογαριάζουμε την πλανητική παράμετρο των επικαλυπτόμενων κρίσεων γιατί νομίζουμε πως αφορούν το μακρινό μέλλον. Ωστόσο στην εκτεταμένη αυτή περιοχή οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής έχουν γίνει αισθητές με την επεκτεινόμενη κάθε χρόνο ερημοποίηση περιοχών και τη μείωση της αγροτικής παραγωγής κατά 20%. Με έναν συνεχώς αυξανόμενο πληθυσμό η μείωση της παραγωγής και του εδάφους για καλλιέργεια και νομή προκαλεί τρομερές εσωτερικές μετακινήσεις που συνοδεύονται από μεγάλη βία και πολιτικές αναταραχές που ωθούν μεγάλο μέρος του πληθυσμού να μετακινηθεί προς την Ευρώπη. Στον βαθμό που η θέρμανση της ατμόσφαιρας συνεχίζεται - και προς το παρόν δεν φαίνεται τι μπορεί να την ανακόψει -, η ζώνη που επηρεάζεται από αυτές τις αλλαγές θα επεκτείνεται επηρεάζοντας ακόμη μεγαλύτερους πληθυσμούς, εκβάλλοντας σε παράπλευρες πολιτικές και πολεμικές περιπλοκές και διογκώνοντας τα κύματα μετανάστευσης.
Είναι σαφές ότι το πρόβλημα δεν έχει να κάνει μόνο με την Ελλάδα. Είναι πρόβλημα ευρωπαϊκό, αλλά όχι μόνο εσωτερικό της Ευρώπης. Ως εσωτερικό πρόβλημα της Ευρώπης θα δημιουργεί ρατσιστικά ανακλαστικά και μια μετατόπιση προς δεξιότερες και αυταρχικότερες πολιτικές, προς σπασμούς κοινωνικής κρίσης με άδηλο μέλλον.
Οι κλιματικοί πρόσφυγες δεν ανακόπτονται. Η Ευρώπη και η διεθνής κοινότητα πρέπει να αναλάβει δράση που σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή, την κρίση του νερού και την ανασυγκρότηση των κοινωνιών που πλήττονται.
19/4/12
H απαξίωση των πάντων από το τέρας του "πανπληθωρισμού"
Ο πληθωρισμός παραμένει στον πλούσιο κόσμο σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, παρόλο που οι κεντρικές τράπεζες τυπώνουν εντατικά χρήμα. Όμως, άλλα είδη πληθωρισμού είναι ανεξέλεγκτα. O «παν-πληθωρισμός» έχει γίνει μάστιγα και αυτό πρέπει να αναγνωριστεί.
Πάρτε το εντελώς υποβαθμισμένο πρόβλημα του «πληθωρισμού μεγεθών», όπου τα ρούχα κάθε συγκεκριμένου μεγέθους έχουν μεγαλώσει σταθερά με την πάροδο του χρόνου. Εκτιμήσεις του Economist δείχνουν ότι το μέσο Βρετανικό γυναικείο παντελόνι νούμερο 14 είναι τώρα περισσότερο από τέσσερις ίντσες μεγαλύτερο στη μέση από ό,τι ήταν στη δεκαετία του 1970. Με άλλα λόγια, το νούμερο 14 σήμερα είναι στην πραγματικότητα το ίδιο μέγεθος με ότι παλιότερα ήταν το νούμερο 18. Το νούμερο 10 είναι στην πραγματικότητα το παλιότερο νούμερο 14. (Τα αμερικανικά μεγέθη είναι διαφορετικά, αλλά η τάση είναι σε μεγάλο βαθμό η ίδια.) Οι επιχειρήσεις της μόδας φαίνεται να πιστεύουν ότι οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να ξοδέψουν χρήματα αν μπορούν να χωρέσουν σε ρούχα με μικρότερο νούμερο. Αλλά όταν τρεις στους τέσσερις Αμερικανούς ενήλικες και τρεις στους πέντε Βρετανούς είναι υπέρβαροι, ο κίνδυνος είναι ο πληθωρισμός μεγέθους να μειώσει το κίνητρο των γυναικών να τρώνε λιγότερο.
Εν τω μεταξύ, ο πληθωρισμός των μερίδων του φαγητού έχει επίσης καταστήσει πιο δύσκολη την καταπολέμηση του πάχους. Οι πίτσες τώρα πωλούνται σε κανονικό, μεγάλο και πολύ μεγάλο μέγεθος. Στα Starbucks ο καφές είναι μεγάλος, Grande, Venti ή (σύντομα) Trenta. Το «μικρό» φαίνεται πως είναι απαγορευμένη λέξη.
1/4/12
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
